Prowadzenie działalności gospodarczej nierozłącznie wiąże się z koniecznością opłacania składek na ubezpieczenia społeczne oraz zdrowotne. Czy dotyczy to także spółki z ograniczoną odpowiedzialnością? Okazuje się, że w tym zakresie mogą obowiązywać nieco inne zasady.
[spis-tresci]
Obowiązek opłacania składek ZUS
Każdy przedsiębiorca, który rozpoczyna prowadzenie działalności gospodarczej musi być przygotowany na konieczność opłacania składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe oraz zdrowotne). Przez okres pierwszych 2 lat działalności ma jednak prawo skorzystać z preferencyjnych, niższych składek (ok. 500 zł miesięcznie) – po tym czasie przechodzi do opłacania ich w standardowej wysokości.
Stawki ZUS 2020
Normlany ZUS (określany także mianem „dużego ZUSu”) w 2019 r. wynosił łącznie 1 316,97 zł. W jego zakres wchodzą składki:
- emerytalna – w wysokości 558,08 zł,
- rentowa – w wysokości 228,72 zł,
- wypadkowa – w wysokości 47,75 zł,
- chorobowa (dobrowolna) – w wysokości 70,05 zł,
- FP i SFWON – w wysokości 70,05 zł,
- oraz składka zdrowotna – w wysokości 342,32 zł.
Jaka jest data powstania obowiązku opłacania składek ZUS
Obowiązek opłacania składek ZUS powstaje od dnia rozpoczęcia danej działalności, a ustaje z chwilą jej zakończenia. Co ważne, w okresie zawieszenia działalności składki ZUS nie muszą być opłacane.
Konieczność opłacania wspomnianych składek dotyczy w głównej mierze osób pozostających na samozatrudnieniu oraz pracowników zatrudnianych na podstawie umów o pracę (czasami także na podstawie umowy zlecenia).
Składki ZUS w spółkach handlowych
Obowiązek opłacania składek ZUS istnieje także w stosunku do wspólników spółek osobowych – sp. jawnej, partnerskiej, komandytowej oraz komandytowo-akcyjnej. Zgodnie bowiem z treścią art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólników spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej uważa się za pracowników pozostających w stosunku pracy. W przypadku spółek kapitałowych (sp. z o.o. lub sp. akcyjna) panują inne zasady.
Spółki kapitałowe są odrębnymi podmiotami, posiadają osobowość prawną. Powoduje to, że ustawodawca zwolnił je od obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.
Wyjątkiem od tej zasady jest jednak jednoosobowa spóła z ograniczoną odpowiedzialnością. W takim przypadku jedyny wspólnik musi liczyć się z koniecznością opłacania składek ZUS – jest traktowany bowiem jako osoba prowadząca pozostająca na samozatrudnieniu (a te muszą opłacać omawiane składki).
Czy wspólnik spółki z o.o. płaci ZUS
Wspólnicy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością podlegają pod obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i zdrowotne tylko w przypadku, gdy są zatrudnieni w danej spółce na podstawie umowy o pracę.
Pozostali wspólnicy nie mają więc obowiązku opłacania składek ZUS, dotyczy to także udziałowca spółki, który zostanie powołany na członka zarządu i na tej podstawie otrzymuje stosowne wynagrodzenie. Pamiętajmy jednak, że ta zasada znajduje zastosowanie wobec spółki, w której istnieje co najmniej dwóch wspólników.
Spółka z o.o. a składki ZUS pracowników
Jeśli spółka z o.o. zatrudnia pracowników w oparciu o umowę o pracę lub mamy do czynienia z jednoosobową spółką z o.o. – składki ZUS są obowiązkowe. Spółka staje się wówczas płatnikiem, co wiąże się z koniecznością zgłoszenia jej do właściwego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Z chwilą rejestracji spółki, ZUS otrzymuje jej właściwe dane, które mogą być przydatne przy dobrowolnym opłacaniu składek na ubezpieczenia społeczne. Jedyny wspólnik musi jednak sam dokonać takiego zgłoszenia – termin na złożenie stosownego wniosku do ZUS jest krótki, wynosi bowiem tylko 7 dni od chwili zarejestrowania spółki.
W przypadku składek odprowadzanych za zatrudnianych pracowników zgłoszenie powinno być dokonane także w ciągu 7 dni, jednak termin ten liczymy od chwili zatrudnienia danej osoby.
Jednoosobowa spółka z o.o. a ZUS
Wiele osób, które decyduje się na założenie jednoosobowej spółki z o.o. chce prowadzić działalność bez konieczności opłacania składek ZUS. Istnieje na to sposób – polega on na przekazaniu udziału w spółce innej osobie. W takim przypadku oficjalnie nie dochodzi więc do powstania jednoosobowej spółki, lecz standardowej spółki z o.o.
Takie rozwiązanie niesie jednak ze sobą pewne ryzyko. Do spółki z o.o. można zaprosić np. członka rodziny i oddać mu symboliczny 1% udziałów. ZUS kontroluje tego typu działania i uważa, że stanowią one obejście prawa i celowe unikanie oskładkowania. Jeśli decydujemy się na omawiany sposób, pamiętajmy, aby drugi wspólnik otrzymał nieco większy udział w spółce – rzędu co najmniej 5 czy 10% (wówczas ZUS nie będzie miał podstaw do negowania dwuosobowej spółki i braku obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne).
Jeśli ZUS uzna, że utworzenie dwuosobowej spółki jest iluzoryczne (tzn. istnieje tylko po to, aby ukryć prawdziwą jednoosobową spółkę z o.o. celem uniknięcia składek ZUS), może nas wezwać do zapłaty wszystkich zaległych składek powiększonych o stosowne odsetki.
Podstawa prawna:
Art. 8 ust. 4 pkt 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych
